Listen Our Online Radio









~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~#बिषयसुची #~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

गजल (416) मुक्तक (290) कविता (93) चुटकिला (85) मुक्तक माला (74) nepalimp3 (57) मुक्तक दोहोरि (51) Nepali News (31) मुक्तक दोहोरी (27) हिजो - आज (27) funny picture (23) नेपाली खित्त्का (21) अचम्म संसार (20) साहित्य (17) News (15) गीत (13) दोहोरि (13) हाँस्य-व्यंग्य (13) nepali radio (11) jokes (10) आज देशमा (10) फेसबुके स्टाटस (10) साहित्य समिक्षा (10) Fun (9) converter (9) प्रहार (9) सायरी (9) हाइकु (9) knowledge (8) muktak sarobar (8) mynepal (8) sports (8) कथा (8) सिन्का (8) football (7) ब्यङ्ग्य (7) भावना (6) भाषा/साहित्य (6) लेख (6) आफ्नो कुरा (5) कमिडी (5) जान्नैपर्ने कुराहरु (5) प्रेम (5) सिक्ने ठाउँ (5) मुक्तक दोभान (4) साहित्य सरगम (4) Artist (3) E-Book (3) Facebook (3) blogger tips (3) केस्रा (3) जीवन (3) जीवनी (3) बहकिने मन (3) सूचना (3) Anroid apps (2) facebook posts (2) featured (2) nepali videos (2) software (2) गजल सुधा (2) तपाइँप्रति (2) नाटक (2) प्यारोडी (2) माया के होला (2) मुक्तक दोहोरी रेडियो कार्यक्रम (2) लघुकथा (2) समालोचना (2) सामान्य ज्ञान (2) साहित्य दर्पण (2) स्मृतिका पानाहरु (2) SMS (1) advertisement (1) general (1) nepali film (1) nepali patro (1) system (1) कोशेली (1) गजल गंगा (1) गजल गुन्जन (1) गेडी (1) फोटो गज़ल (1) भलाकुसारी (1) मनोवाद (1) मुक्तक डायरी (1) राशिफल (1) रेडियो कार्यक्रम (1) लिखित अन्तरबार्ता (1) संगीत (1) संवाद (1) साबरी (1) सामुन्द्रिक छल्का (1) साहित्य संगम (1) हास्यव्यङ्ग्य (1)
Home » » नेपाली हाँस्य-व्यंग्य : जय– संस्कार ! [ लेखक : बद्री प्रसाद दाहाल ]

नेपाली हाँस्य-व्यंग्य : जय– संस्कार ! [ लेखक : बद्री प्रसाद दाहाल ]

- बद्री प्रसाद दाहाल
बूढापाकाहरु भाखा फिराएर रुखा स्वरमा भन्छन् ‘ संस्कार व्यक्ति र समाजलाई अलङ्कृत पार्ने स्वस्थ र विज्ञानसम्मत सुकर्म हो । ’ शब्दकोषका पोथीहरु पनि धोती फेरेर बोल्छन्— ‘संस्कार’ भनेको अवगुण, दोष, कमजोरी आदि हटाई परिष्कार गर्ने काम , सुधार वा शुध्दता हो । अझ लामो र गनगनजस्तो लाग्ने शब्दमा भन्नुपर्दा—‘ रहन–सहन, मर्यादा, सम्पर्क शिक्षा आदिका कारणबाट मान्छेका मनमा पार्ने प्रभाव वा धारणा नै संस्कार हो । ’ वास्तवमा ‘संस्कार’ मानव जीवनको विशाद, विकार, धि–क्कार, अभिशाप र उठीबास पार्ने रमिता भने होइन । बिडम्वना ! दिनानुदिन नेपालका नव –धनाढ्यहरु भने संस्कारमाथि अपकार गर्दै खकारबराबर पार्न नचॉहि‘दो ढासा र ढर्रामा यसलाई विशाद, विलाप , विखण्डन र विभ्रममा परिणत गराएर उपहासको पगरी गुताइदिएका छन् । त्यसैले त यो भदौरे जात्राको भक्कूजस्तो लगनका दिनहरुमा हगनजस्तो भएर सुन्दर सनातन परंपरामा चक्कू झिकेर धक्कू लाइरहेछ ।


यहॉ द्रुतमार्गबाट –नवकुबेर बन्न पुगेकाहरुको प्रतापले ताप थपेर सबै खाले धार्मिकहरुको संस्कारमा बन्चरो प्रहार भएकै कारण ठालूहरुको भालु नाचले आम जनताको ढन्नेसो भॉच्, बन्न पुगिरहेको छ , परिष्कारको सोपान भएको संस्कार ! सनातनीहरुका सोह्र थरी संस्कारमा हिजोआज विवाह संस्कार त्यसमा पनि छोरीको बिहे गर्नु भनेको त आप्mनै बाबुको बाजागाजा सहितको ताजा आमा भित्र्याउने धन्दा भन्दा नि चर्को हु‘दै रै छ गॉठे ! वर पक्षको धाक धम्की र रबाफअगाडि जस्तोसुकै मै हू‘ भन्ने माइकालाल पनि सागपात झैं लल्याकलुलुक्क हुनुपर्दो रहेछ । विवाहको इङ्गेज–मेन्ट अर्थात् छिनोकॉटो गर्ने दिन बधू पक्षका लाई वरपक्षकाहरुले हाम्रा इष्टमित्रहरु दसबीस जनामात्र हुन्छन् भनेर भर पारी इङ्गेजमेन्टको साइतमा भने पल्टनै मार्च गराउने तमासा जताततै बढेर गएको छ । नक्कली आभूषण र पारदर्शी कपडामा ठॉटिएर अङ्ग–उपाङ्गका मांस पिण्ड देखाई भद्दा मेकपमा पठ्ठीहरुको हुल झर्को लाग्दो हुन्छ । त्यसै गरी कानमा मुन्द्रा भिरेका , रङ–विरङका पालिस दलेर जगल्टा हल्लाएका , बोके कट दाह्री पालेका र हिजोकै ह्याङओभरमा रन्थनिएकाहरुको हुलको उत्तिकै लर्कोमा थप बोक्रे भलादमी संख्याले बस र मोटर साइकल भरिभराउ भएको हुन्छ । यसरी बिहे छिन्दैमा बधू पक्षमा पक्षाघातै पार्ने गरी वरपटिबाट मच्चाइएको राइ‘दाइ‘ कहालीलाग्दो बनाउ‘दा हाम्रो आर्थिक अवस्था फुकीढल हुन पुगेको छ ।

वरका पिता हुनेवाला संधी भद्र र शालीन अभिनयमा चिप्लो बोलीमार्फत भन्छन्—‘ए हजूर , इष्टमित्रहरुको अगाडि इज्जत राखिदिनु होस्, हामीलाई केही दिनु पर्दैन ,हजूरको कन्या नै पर्याप्त छिन् । कसले दिएर कसलाई पुग्छ र ? ’ हुनेवाला सम्धीको कुरा काटीकुटी प्रवीण राजज्ञले पस्किएको संवाद झलक्क चाख्दा महझैं र चाखीरहँदा चास्नीकै अनुभूत हुन्छ । खोक्रो , बोक्रो , बनावटी र देखावटीमात्र देखिन्छ । जसमा मनग्गे दाइजोको माग गर्दै बधू पक्षका लागि खसी बनाउने सङ्केत गतिलैसित दिन्छन् । वर पक्षका अभिभावकको यी लक्षणा र व्यञ्जनापूर्ण अभिव्यक्तिभित्र उपहार तथा दाइजोको सामन्ती अहङ्कार शास्त्रीय संगीतको झङ्कारलाई जितेर चेतावनीसहित गुञ्जिएको हुन्छ । बिहेको छिनोफानो गर्ने बेला जन्ती आउने दिनको पूर्वाभ्यास भनौं वा रियाजको मञ्चन गराएर दुलहीका अभिभावकमा रक्तसञ्चारको तापक्रमलाई अग्लाइमा पु¥याउने कसरत मनग्गे हुन्छ । काने–खुसीमा तिलकको अलखले केटीपक्षलाई विलखबन्दमा नै पु¥याउ‘छ चोके ढ्याकेले । यसरी छोरामात्र भएका मोराहरु कोरा भएर बोराका बोरा उपहार डिमाण्ड गर्दै नाकका पोरा फुलाएका पूmर्तिवाल दृष्य अत्यन्तै घिनलाग्दो महसूस हुन्छ बा !

बिहेको दिन भएभरका बकुन्द्राबकुन्द्री बटुलेर थरी–थरीका सबारीका तॉतीमा भॉतिभॉती अनुहार न दनुवारका ढेडुमुखेदेखि बॉदर्नी मैयासम्म पाखण्डमा उर्लिएर आकण्ठ भकुर्न आउ‘छन् । पप गीतमा हपहप हु‘दै ¥याप गीतमा तरुनी च्यापाच्याप गर्ने महा–ताण्डव नृत्यले कन्सिरीको रौं नै तताउ‘छ पो त ! अझ विदेशीका जडौरी हिपहप, बी बोइङ र सी बोइङ भन्ने आन्द्राभुँडी नै निकाल्ने भल्गर नाचले लोक संस्कृतिका प्रतीक लोक नाचमा भयङ्कर ऑच पु¥याउ‘छन् । उता हुनेवाला संधी बनावटी लेग्रो तानेर लाजै नमानी भन्छ—‘ हजूर , मेरो त ठूलो गोल भएको हु‘दा पहिलेको तपाईं हाम्रो सल्लाहभन्दा झन्नै हण्ड्र्रेड ओभर जन्ती थपिएका छन् । परहेड आठसयमा बल्ल–बल्ल बार्गेनिङ गरेर भोजको खोज जोडजाम भएकोमा बॉदरका बथानजत्तिकै अगस्ती हुलले बफे डिनरको सातै लिए बा, बा ! असंख्य मुन्द्रे र जगल्टे जमातले परव्यक्ति पन्ध्र पन्ध्र बोतल बियर , हिस्की , कोक पिएर ‘ठोक् न मादल ठोक्’ –को पात्तिएको गानामा मलमूत्र नै उत्सर्जन गरुमला झैं पो छ त ? बिजुलीपानीले मात्तिएर भद्रगोल मच्चाएको देख्दा आपूm दुलहीको बाउ भए नि घोचो उचालौं जस्तो लाग्यो । नकच्चरा जन्तीहरु खेलेर , दौडेर , उफ्रिएर विश्राम गरी गरी भकुरेको दुर्दृष्यले जिम्मा दिएको आयोजक पार्टी नै माल पु¥याउन नसकेर बेहाल परेको देख्दा छोरीको बाउ बन्न पर्ने अभिशापले मलाई नमजैसित निमठ्यो । कन्यादानको वेला सजाएका उपहार कम भएर होला बेहुलाका पुरुषार्थी पिता चिटचिट पसिना निकालेर जग्गे , बरण्डा , कौसी र चोटाकोठा घुमेको घुम्यै भए रे । लगत्तै नयॉ सम्धीले लमीलाई एकान्त गरेर अन्त नभन्ने शर्तमा तिलकको नयॉ दरबन्दी थप गरेर मन्तर्नु मन्तरे छन् । तत्कालै लमी मैसामु आएर दाइजो कमी भयो भनी मुख फो¥यो । कतै यो दसौं ग्रहले तिलकको आग्रह पूरा नभए छोरी नै छोडेर हिंड्ला कि ? भन्ने शङ्काले लङ्का पिटेकै कारण तुरुन्तै भतिजोलाई बोलाएर थप सामान ल्याउन आदेश दिए‘ । पञ्चकन्याका दुर्भाग्यशाली पिता म एउटी छोरी अन्माउ‘दैमा सातो बोलाउन पर्ने थिति आएर थाल खाउ‘ कि भात खाउ‘ परेको छ भने अझ चार–चारवटीलाई कसरी जोडा बॉधिदिने हो भन्ने चिन्ताले ङ्याकेको ङ्याक्यै छ । एक मन त लाग्छ आ–आफै लभ गरेर जाओ भनू‘ कि ? लगत्तै सोच्छु , क्यै जाने छोरीहरुले हामीलाई जन्माउने अपराध किन ग¥यौ त भन्दैननृ ? त्यसै गरी कुलको इज्जत , वंशको गौरव आदि आदि खोक्रा आडम्बरका, छोक्रा परंपराका धोक्राले मिच्न थालिहाल्छ ।

वास्तवमा ‘संस्कार’ व्यक्तिलाई तिरस्कार , चित्कार , धिक्कार , विकार, विषाद, भ्mयाउ, टण्टा र ऋणको दलदलमा गाड्ने बन्न हु‘दैन । जीवनको अलङ्कार , प्राणवायु र दीर्घायु दिनसक्ने भूमिका हुनुपर्छ संस्कार । यसले मानवमा सभ्यता र शिष्टता स्थापना गर्नुपर्छ भिल्लता र जङ्गलीपन हैन , देवत्व फुल्नुपर्छ दानवत्व हैन , संस्कार बॉच्ने र बचाउ‘ने परिकार बनोस् विनाश र संहार नबनोस् । भय बोकेको मयको हुंकार हुनुहुन्न संस्कार । यो त सत्यं , शिवं र सुन्दरंको परिष्कार अनि मानव जीवनको जिउने आधार हुनुपर्छ , तब त भन्न सकिन्छ जय संस्कार ’ जय संस्कार !!!
Share this article :

No comments:

Post a Comment

Total Desktop view for chukuprakash

number of visits track
Now online in this blog

NOW IN NEPAL..
Please follow me at my Personal facebook ID. Follow Me at chukuprakash's twitter account.
 
Support : Copyright © 2011. chukuprakash | Nepali Lifestyle,Nepali literature,entertainment,Software - All Rights Reserved
Template Design by Prakash aryal Proudly powered by Blogger